تحلیل آماری همدیدی بارش تگرگ در استان همدان

پدیده تگرگ یکیازبلایایجویخطرناکاستکهاغلبهمراهباطوفان هایتندریبودهواز  ناپایداریجوباروکلینیکدرمقیاس همدیدیناشیمی شود. پژوهش حاضردریک دوره آماری 23ساله(2015-1992) داده های مربوط به توفان های تگرگ (که کدهای 27، 87، 88، 89، 96، 94، 93 ،90، 99 را شامل می شود) از مرکز تحقیقات هواشناسی همدان دریافت گردید. در این پژوهش رخ دادهای تگرگ با استفاده از نرم افزار Spss خوشه بندی گردید، سپس از روزهای موجود، دو روزرا که دارای ناپایداری شدیدتری بود، به ‌عنوان روزهای نماینده انتخاب گردیدو سپسبااستفادهاز داده هایسایت2 NCEP/NCAR  نقشه هایهمدیدیفشارسطحدریا(Slp)،ژئوپتانسیل،شاخصامگا،نمویژهدرترازهای دریا،850و700 هکتوپاسکالونقشهوزشباددرتراز850 بااستفادهازنرمافزارگرادس3درروزاوجبارشبرای دونمونهانتخابی،ترسیم ومورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که ایستگاه همدید ملایر بیش ترین فراوانی وقوع بارش تگرگ را به خود اختصاص و بیشینه وقوع این پدیده نیزدر ماه های آوریل و مارس، در ساعت های09و 12گرینویچ و بیشینه فراوانی آن در بعد از ظهر و اوایل شب رخ داده است. بررسی الگوهای جوی نشان داد که بارش تگرگ در منطقه مورد مطالعه، نتیجه گسترش سامانه­ی کم فشار واقع بر روی دریای سرخ وسودان ­است که در روز بارش تگرگ منطقه در جلو ناوه(تراف) قرار داشته و سامانه پرفشار بر روی دریای عرب سبب انتقال هوای گرم و مرطوب با امتداد جنوبی-­شمالی به درون منطقه شده و ضمن تقویت سامانه کم فشار سودانی شرایط مناسبی برای ایجاد ناپایداری و ­ریزش ­تگرگ فراهم کرده و بررسی نقشه­های امگا نیز همگرایی تراز 1000 هکتوپاسکال و واگرایی قوی در ترازهای 850 و700 هکتوپاسکال را نشان داد، به طوری ­که جریانات بالاسوی قوی هوای گرم و مرطوب را صعود داده و زمینه ایجاد ناپایداری­هایشدیدرا فراهم کرده است.